Οι εργαζόμενοι μπορούν να αρνηθούν να συμπεριληφθούν σε δημοσιεύσεις στα social media, που πραγματοποιούν εργοδότες, για την προβολή της επιχείρησής τους. Αυτό ορίζει, μεταξύ άλλων, εγκύκλιος που εκδόθηκε από την Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας, θέλοντας να θέσει το πλαίσιο προστασίας των εργαζομένων, των υποχρεώσεων αλλά και των δικαιωμάτων των εργοδοτών τους, στην εποχή της ψηφιακής υπερέκθεσης.
Βασική επιδίωξη της Αρχής, όπως διευκρινίζεται στην Εγκύκλιο είναι επίσης, να καθοριστούν τα όρια στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όχι από τους εργαζόμενους αλλά τους εργοδότες, καθώς πλέον, Facebook, Instagram, LinkendIn, YouTube, Twitter κ.α. χρησιμοποιούνται ως μέσο επικοινωνίας ή προβολής του προφίλ των επιχειρήσεων.
Επιπλέον, αποσαφηνίζεται τι ισχύει στις περιπτώσεις χρήσης καμερών στους χώρους εργασίας αλλά και λήψης εργασιακών αποφάσεων με χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.
Αναλυτικά, στην εγκύκλιο που υπογράφει ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας, Γιώργος Τζιλιβάκης, γίνεται σαφές ότι ο εργαζόμενος μπορεί να αρνηθεί στο συμπεριληφθεί σε δημοσιεύσεις των εργοδοτών του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Επίσης, έχει δικαίωμα να αρνηθεί να γίνει «φίλος» της επιχείρησης στα κοινωνικά δίκτυα και ο εργοδότης δεν μπορεί να τον υποχρεώσει να επισημάνει με θετικό ή άλλο πρόσημο (like) αναρτήσεις (posts) της επιχείρησης, ούτε κατά την πρόσληψη, ούτε κατά τη διάρκεια της απασχόλησης.
Η δημοσίευση φωτογραφίας ή βίντεο εργαζόμενου και η λήψη, αποθήκευση και κοινοποίησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι νόμιμη, μόνο αν ο εικονιζόμενος έχει συναινέσει στην καταγραφή του και δημοσιοποίηση της εικόνας του.
Η χρήση των κοινωνικών δικτύων (Facebook, LinkedIn, Twitter, Instagram κ.α.) ως εργαλείων εξέτασης του προφίλ ενός υποψήφιου εργαζομένου, ενόψει πρόσληψης, είναι θεμιτή, μόνο σε περιπτώσεις που σχετίζονται με επαγγελματικούς σκοπούς. Τότε ο εργοδότης νομιμοποιείται να ελέγξει, για παράδειγμα τις διαθέσιμες πληροφορίες που ο ίδιος ο εργαζόμενος έχει δημοσιοποιήσει, στο δημόσια ορατό προφίλ του, όπως σπουδές και προηγούμενη εργασιακή εμπειρία. Δεν επιτρέπεται στον εργοδότη να αξιολογεί τις προσωπικές αναρτήσεις και κάθε γνώση πληροφορίας που αποκτάται μέσω των κοινωνικών δικτύων για τα χόμπι, φιλικές και κοινωνικές συναναστροφές των εργαζομένων, την οικογενειακή κατάστασή τους, τις θρησκευτικές, ή τις πολιτικές του πεποιθήσεις, ή τις σεξουαλικές τους προτιμήσεις.
Ο έλεγχος και η βιντεοεπιτήρηση των εργαζόμενων με ηλεκτρονικά μέσα (λ.χ. μέσω συστήματος καμερών κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης CCTV, μέσω της καταγραφής των ψηφιακών επικοινωνιών και της on line συμπεριφοράς του εργαζομένου, όπως αναρτήσεις σε κοινωνικά δίκτυα, ή ιστορικό επισκέψεων σε διαδικτυακές ιστοσελίδες) και κυρίως η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, απαγορεύεται ρητά. Επιτρέπεται μόνο στις περιπτώσεις όπου κάτι τέτοιο μπορεί να δικαιολογηθεί από τη φύση και τις συνθήκες της εργασίας, είναι απαραίτητο για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, ή την προστασία κρίσιμων χώρων εργασίας (π.χ. σε στρατιωτικά εργοστάσια ή εγκαταστάσεις υψηλού κινδύνου) καθώς και για την προστασία προσώπων και αγαθών. Σε κάθε περίπτωση, τα δεδομένα που διαπιστώνονται, απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται ως (αποκλειστικά) κριτήρια για την αξιολόγηση της συμπεριφοράς και της αποδοτικότητας των εργαζομένων. Ειδικά για τους εργαζόμενους με τηλεργασία ο εργοδότης μπορεί να ελέγχει την απόδοση του εργαζομένου κατά τρόπο, που σέβεται την ιδιωτική του ζωή και είναι σύμφωνος με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ενώ απαγορεύεται η χρήση της κάμερας (webcam) για τον έλεγχο της απόδοσης του εργαζομένου.
Σχετικά με τη χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης διευκρινίζεται ότι ο εργοδότης, με σκοπό την εξασφάλιση θεμιτής και διαφανούς επεξεργασίας στοιχείων, υποχρεούται σε ειδική ενημέρωση του εργαζομένου για την ύπαρξη συστήματος λήψης τέτοιων αποφάσεων.
