Αύξηση 7,75% στις συντάξεις από το νέο έτος, αλλά και ιδιαίτερα αισιόδοξη πορεία εσόδων στον ΕΦΚΑ, στοιχείο που υποκρύπτει αύξηση ασφαλιστικών εισφορών σε μη μισθωτούς, για να καταγράψει πλεόνασμα το 2023. Αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά, που έχει το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού για το επόμενο έτος, αναφορικά με την Κοινωνική Ασφάλιση.
Ειδικότερα, στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε χθες, η εκτίμηση του Οικονομικού Επιτελείου είναι ότι το 2022 θα καταγραφεί 5,6% ρυθμός ανάπτυξης στην χώρα, αλλά και 9,6% πληθωρισμός. Με βάση την διάταξη που συμπεριλήφθηκε στο μίνι Ασφαλιστικό, το οποίο εισήχθη προς ψήφιση στην Βουλή, προκύπτει ότι η αύξηση στις κύριες συντάξεις, ισοδυναμεί με το 50% των ανωτέρω εκτιμήσεων. Άρα στις συντάξεις του μηνός Φεβρουαρίου της επόμενης χρονιάς, οι οποίες θα δοθούν στα τέλη Ιανουαρίου ως είθισται, θα έχει ενσωματωθεί αύξηση 7,6% στις κύριες συντάξεις.
Στο κείμενο του προϋπολογισμού, υπάρχει η εκτίμηση για το επόμενο έτος, ότι τόσο η ανεργία θα διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα (12,7% το 2022 και 12,6% το 2023), όσο και η απασχόληση (4,7% το 2022 και μόλις 0,2% το 2023). Παρά το γεγονός αυτό όμως, εκφράζεται η πεποίθηση ότι θα προκύψει σημαντικό πλεόνασμα τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) ύψους 1,279 δισ. ευρώ, υπολειπόμενο πάντως κατά 441 εκατ. ευρώ συγκριτικά με το 2022, που υπολογίζεται ότι θα ανέλθει στο 1,72 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα, εκτιμάται ότι, ειδικά για τα Ασφαλιστικά Ταμεία, το πλεόνασμα του 2023, θα φτάνει στα 749 εκατ. ευρώ, μειωμένο όμως κατά 243 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων για το τρέχον έτος.
Εντύπωση προκαλεί η παραδοχή ότι τα έσοδα προβλέπεται να είναι αυξημένα κατά 952 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω:
- Της αύξησης των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές, κατά 262 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην εκτιμώμενη αύξηση της απασχόλησης, που όμως έχει προεξοφληθεί ότι θα είναι πολύ μικρή (μόλις 0,2 μονάδες). Άρα, είναι πιθανό από το στοιχείο αυτό, να συνάγεται αύξηση εσόδων, από την αντίστοιχη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών σε 1,3 εκατ. μη μισθωτούς ασφαλισμένους, αλλά και από την αύξηση του κατώτατου μισθού, που προσδιορίζεται για τον ερχόμενο Μάιο.
- Στην αύξηση κατά 527 εκατ. ευρώ της κρατικής χρηματοδότησης αποτυπώνοντας, κατά κύριο λόγο, την αύξηση της επιχορήγησης που προορίζεται για την κάλυψη της δαπάνης για συνταξιοδοτικές παροχές κύριας ασφάλισης.
Άλλωστε, προβλέπεται ότι οι δαπάνες θα είναι αυξημένες κατά 1,099 δισ. ευρώ, εξαιτίας των κύριων συντάξεων, όπου θα καταγράψουν αύξηση δαπάνης 1,42 δισ. ευρώ. Το στοιχείο αυτό, εκτιμάται ότι οφείλεται στην άνοδο κατά 7,6% των κύριων συντάξεων, η οποία θα επιφέρει σε ετήσια βάση, πρόσθετη επιβάρυνση κατά 909 εκατ. ευρώ και στην προβλεπόμενη αύξηση του ρυθμού απονομής νέων συντάξεων.
Τα στοιχεία του προϋπολογισμού όμως δείχνουν και μείωση σε μια σειρά από κονδύλια για κοινωνικές παροχές. Εκτιμάται ότι στην ΔΥΠΑ (τ. ΟΑΕΔ) το 2023 θα καταγραφεί πλεόνασμα 139 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά το ήμισυ, συγκριτικά με τα 260 εκατ. ευρώ που αναμένεται να ανέλθει φέτος. Όμως ακόμα και αυτό το πλεόνασμα της επόμενης χρονιάς για τον Οργανισμό, στηρίζεται εν πολλοίς στην μείωση των κονδυλίων για τα προγράμματα απασχόλησης κατά 222 εκατ. ευρώ, από 879 εκατ. ευρώ το 2022 στα 657 εκατ. ευρώ το 2023. Ειδικά για την ΔΥΠΑ προβλέπεται επιβάρυνση 898,4 εκατ. ευρώ λόγω της μονιμοποίησης των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις μονάδες, που θα καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό (628,9 εκατ. ευρώ επιχορήγηση) και από τον ΕΦΚΑ (269,5 εκατ. ευρώ).
Αντίστοιχη μείωση, καταγράφεται και σε μια σειρά από άλλες κοινωνικές παροχές, αρμοδιότητας του ΟΠΕΚΑ – ΝΑΤ, οι οποίες δόθηκαν αυξημένες το 2022, λόγω πληθωρισμού. Όπως φαίνεται, για τα οικογενειακά επιδόματα το κονδύλι για το 2023, υπολογίζεται στα 1,07 δισ. ευρώ μειωμένο κατά 260 εκατ. ευρώ, συγκριτικά με το 1,33 δισ. ευρώ, που έχει προβλεφθεί για φέτος. Αντίστοιχα, για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, θα εκταμιευθεί το 2023 ποσό 649 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 158 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τα 807 εκατ. ευρώ που θα δοθούν το 2022, ενώ και το κονδύλια για τα επιδόματα ΑμεΑ θα είναι μικρότερο κατά 76 εκατ. ευρώ (946 εκατ. ευρώ το 2022 και 870 εκατ. ευρώ το 2023).
